Sonbahar depresyonu birçoğumuzun sebepsiz içine girdiği bir durumdur. Ne olurda sonbahar depresyon sebebi olur? Neden herkes eylül ayını hüzün ayı ilan eder?

Uzmanlar, yaz ayları sonbahara girerken, güneşin harcadığı sürenin azalması, havanın soğuması ve gökyüzüne hakim gri-siyah tonların etkisiyle depresyondan muzdarip insan sayısının arttığını söylüyor. Düştükçe, azalan aktivite, artan iştah ve karamsar düşüncelerle depresyona girmek daha kolaydır. Ancak düşme depresyonu birkaç önlemle aşılabilir.

Mevsimsel depresyon, sonbaharda ortaya çıkan ve kışa kadar devam edebilme potaniyeli taşıyan depresif belirtilerle karakterize bir tür duygusal bozukluktur. Ayrı bir duygudurum bozukluğu olarak tanısal olarak değil, depresyonun seyrinin belirleyicisi olarak kabul edilir. Ancak mevsimsel olmayan depresyon tedavisinde farklılıklar vardır. Örneğin, ışık terapisi bu tür depresyon için ilk seçeneklerden biridir.

Sonbaharda Neden Depresif Oluruz?

Vücudun biyolojik saatini ve ritmini düzenleyen melatonin hormonu, güneş ışınları azaldığında ve geceler uzun, günler kısa olduğunda daha fazla salgılanır. Gün ışığı azaldıkça beyinde büyük miktarlarda üretilmeye başlayan melatonin hormonu, insan vücudunda düşük enerji, yorgunluk ve isteksizliğe neden olur. Ayrıca beyin kimyasallarından biri olan serotonin (mutluluk) hormonu, sonbaharda güneş ışığının düşmesi nedeniyle azalmakta ve bu da depresyona neden olabilmektedir.

Aynı mevsimsel depresyon kış aylarında da ortaya çıkar. Ancak yazın hemen ardından olduğu için sonbahar depresyonu kış depresyonundan daha yaygındır. Düşük enerji seviyeleri bir kişinin günlük yaşamına müdahale etmeye başladığında mevsimsel depresyon hakkında konuşabiliriz.

Sonbahar Depresyonu Nasıl Önlenir?

Soğuk veya soğuk günlerde bile mümkün olduğunca gün ışığını kullanın. Bulutlu günlerde bile gün içinde en az 20-30 dakika dışarıda kalmak iyi bir fikirdir.

Spora başlamak için zaman ayırın. Spor, vücuttaki stresi azaltmaya, metabolizmayı hızlandırmaya ve enerjiyi artırmaya yardımcı olur.

Çok fazla uyumayın, kendinizi bazı bahanelerle erken kalkmaya teşvik edin.

Karbonhidratlardan ve tatlılardan kaçının. Beyaz şeker kan şekerini hızla yükseltir ve düşürür, kendinizi zayıf ve yorgun hissettirir. Bu tür beslenme hataları depresyonu iyileştirmez ve durumu daha da kötüleştirir.

Sosyal hayatınızı daha keyifli hale getirecek bir hobi bulun.

Arkadaşlarınızla zaman geçirin. Sevdiğin insanlarla tanışmak sana kendini iyi hissettirir.

1- Yeterli Uyku

Soğuk sonbahar havası, sıcak bir yatağa erken gitmek için yeterli bir sebeptir. Dinlenmek beden ve zihin için iyi bir avantajdır. Uykunun ruh halinizdeki en önemli faktörlerden biri olduğunu unutmayın, bu nedenle yeterli ve düzenli uyuduğunuzdan emin olun.

2- Güneşi Kendinize Çekin

Gün ışığı miktarı azalırken, havanın karanlığı yataktan çıkıp o yataktan çıkıp perdeleri açmamanız için bir sebep gibi görünebilir. Gün içinde hava bulutlu olsa bile dışarı çıkın ve güneş ışığından yararlanın. Güneş ışığı beynin duygusal merkezini uyararak refahı artırır.

3- Egzersizi Bırakmayın

Yazın sıcak havanın enerjisini farklı hissederiz. Daha canlı ve aktifiz. Egzersiz yapmaya zamanımız olmadığında bile seyahat eder ve eğleniriz. Ancak sonbahara girdiğimiz andan itibaren, havanın karanlığı ve soğuğu vücudu tembelleştiriyor ve gezinme arzusunu yok ediyor. Sürekli bulunduğunuz yerde oturmak depresyonun habercisidir. Kendinizi düşme depresyonundan korumanın bir yolu egzersizdir.

4- Sağlıklı Gıdalar Tüketin

Soğuk hava, yağlı ve karbonhidratlı yiyecekler yemek istemenize neden olur. Bu tür yiyecekler önce kilo almanıza, sonra mutsuz olmanıza neden olur ve ayrıca sağlığınızı da olumsuz etkiler; Kan şekerini tüketildiği andan itibaren yükseltir ve gün içinde zayıflar. Yediğiniz yiyeceklere dikkat edin ve yeterince su içtiğinizden emin olun.

5- Sosyalleşmeyi Deneyin

Yaz aylarında olduğu gibi dışarı çıkın ve sevdiklerinizle vakit geçirin. Karanlık ve soğuk olduğunu biliyoruz, ancak içeride konuşmaya devam edebilirsiniz. Daha eğlenceli aktiviteler bile bulabilirsin. Düştüğü için sosyalleşmeye ara vermeyin.

6- Sonbaharın Güzelliğini İzleyin

Yaz geldiğinde hiç bitmemiş gibi tadını çıkarırsınız ve biraz soğuduğunda hayattan keyif almayabilirsiniz. Ancak mevsimlerin değişmesi doğaldır ve bunu kabul etmek size bağlıdır. Nasıl olsa dört mevsim yaşayan harika bir coğrafyayız. Yazın geleceğini elbet biliyoruz. Bu yüzden sonbaharı kabul edin ve güzelliğini anlayın! Düşen yapraklar arasında yürüyün, salep için, cam kenarında sıcak battaniyenizle dökülen yaprakları ve yağmur damlalarını izleyin. Unutmayın, çok güzel hala İstanbul’da sonbahar.

Sonbahar Depresyonu Kimlerde Görülür?

Sonbahar depresyonu sadece mevsimsel değişikliklerden kaynaklanmaz. Bir kişi daha önce depresyon yaşamışsa veya genetik bir yatkınlığa sahipse, mevsimsel depresyon gelişme olasılığı artar. Depresif ruh hali, kaygı ve endişe genellikle kadınlarda erkeklerden daha yaygındır. Bu nedenle, kadınlarda düşme depresyonunun daha yaygın olduğunu söyleyebiliriz.

Depresyonun Tedavisi Var mıdır?

Belirgin semptomlar nedeniyle depresyon kolayca teşhis edilebilir. Depresyonu tedavi etmek için ilaçlar ve psikoterapi kullanılabilir. Ayrıca TMS (Transkranial Manyetik Stimülasyon), depresyon tedavisinde önemli bir terapötik bileşen olarak yerini almıştır. Manyetostimülasyon tedavisi, beyne şok manyetik uyaranlar göndererek beyni hastalık öncesi durumuna geri getirmeyi amaçlar. TMS, ilaçlara yanıt vermeyen veya tamamen iyileşmeyen hastalar için de bir çare olabilir. Literatürde, birçok ilaca dirençli hastanın manyetik uyarımdan kurtulduğuna dair birçok örnek vardır.

TM, ilaç kullanmayı rahatsız bulan, özellikle hamile veya emziren karaciğer ve böbrek yetmezliği hastalarında tercih edilen yöntemdir. Hastalığın şiddetine, yaşına, cinsiyetine, kişinin kilosuna ve diğer tedavi seçeneklerine göre mevcut ilaçlarla uygun kombinasyon yapılarak çok başarılı sonuçlar elde edilir.

Mevsimsel depresyon tedavisi için bir yöntem seçimi, bir psikiyatrist tarafından ayrıntılı bir değerlendirmeden sonra hastanın kişisel özellikleri dikkate alınarak belirlenir. Kesin teşhis, her mevsim başlangıcında depresyon oluşmadan önce önleyici ve koruyucu önlemlerin alınmasını sağlar, bu nedenle tanısal bir değerlendirme çok önemlidir. Depresyonla ilişkili en önemli değişken, gün ışığındaki değişimdir. Mevsimsel depresyonun gün ışığı ile ilişkili olduğu bilindiğinden, fototerapi adı verilen bir ışık tedavisi kullanılmaktadır.

Sonbahar Depresyonu Tanı Ölçüleri Nedir?

Depresyonun başlangıcı ile yılın belirli bir zamanı arasında düzenli bir korelasyon vardır (örneğin, depresyon düzenli olarak sonbahar veya kış aylarında ortaya çıktığında). Gerçekler, mevsimlerle ilişkili psikososyal stres faktörlerinin açık bir etkiye sahip olmasıyla eşleşmemelidir (örneğin, her kış düzenli işsizlik).

Yılın belirli bir zamanında tam bir iyileşme meydana gelir (örneğin, ilkbahar-yaz aylarında depresyon kaybolur). Son 2 yılda birinci ve ikinci maddelerde tanımlanan mevsimsel bağımlılığı gösteren iki depresyon atağı yaşanmış ve aynı dönemde mevsimsel ilişki göstermeyecek bir hastalık atağı yaşanmamıştır. Mevsimsel depresyon atakları, bir kişinin hayatında mevsimsel olmayan bölümlere göre daha sıktı.

Depresyonda, hayattan keyif alamama, uyku iştahında değişiklik, huzursuzluk, yavaşlık, yorgunluk, enerji kaybı, değersiz suçluluk, konsantrasyon kaybı, ölüm düşünceleri gibi belirtiler görülür. Ancak uyku ve yeme alışkanlıklarındaki değişiklikler mevsimsel depresyonun ön saflarında yer almaktadır. Mevsimsel olmayan depresyonda uyku azalması, huzursuzluk ve kilo kaybı daha sık görülürken, mevsimsel depresyonda uyku hali, aşırı yeme ve kilo alma diğerlerine göre daha yaygındır. Mevsimsel depresyonda, uyku, artan iştah, yorgunluk genellikle üzüntü ve depresyon başlamadan önce ortaya çıkar. Uyku ve iştahtaki değişikliklerin yanı sıra depresyon, anksiyete ve huzursuzluk da şiddetli olarak görülebilir.