Böbrek Yetmezliği ve Bilmeniz Gereken Her Şey!

Dünya genelinde adını sıklıkla duyduğumuz hastalıkların başında Böbrek Yetmezliği gelmektedir. Gerekli tedavi yapılmadığı takdirde sonu ölüme varan ciddi bir hastalıktır. Bunlardan bir tanesi kronik yani zamanla böbreğin fonksiyonu kaybetmesiyle oluşan rahatsızlık bir diğeri ise akut yani aniden meydana gelen rahatsızlıktır.

Her iki durumda da gerekli tedavi yapılmadığı sürece böbrek iflas etmekte ve daha sonra ölüme varan sonuçlar meydana gelmektedir. Farklı evreleri bulunan bu hastalıkta son evrede ne yazık ki diyaliz ve böbrek nakli şarttır. Ayrıca böbrek hastalıkları çeşitli olup mutlaka araştırılmalı ve tedbirler alınmalıdır.

Böbrek Yetmezliği Evreleri ve Belirtileri

Kronik ve akut olarak bilinen iki farklı böbrek yetmezliği vardır.

1- Kronik Böbrek Yetmezliği Evreleri ve Belirtileri

Böbrek yetmezliği kötü bir hastalık olduğu gibi tüm vücudu etkileyen bir hastalıktır. Özellikle ilerlemişse insanı öldüren acılara maruz bırakır. Tedavisi ya diyaliz olur ya da organ nakli olur. Hastalığın belirtileri başladığında mutlaka erken önlem alınmalı ve kötü evrelere bırakılmamalıdır.

Şimdi kronik böbrek yetmezliğinin evrelerine bakalım:

1.Evre: Böbreğe hasar veren bir durum vardır. Dakikada 90 ml süzme işlevi gerçekleşir.

2.Evre: Böbrek üzerinde hafif bir hasar olup süzme işlevi olarak 60-89 ml dakikada ölçülür.

3.Evre 3a: Hem hafif hem orta düzeyde bir hasar vardır. Dakikada 45-59 ml oranında süzme gerçekleşir.

4.Evre 3b: Böbrekte orta ve şiddetli bir şekilde hasar olup dakikada 30-44 ml süzme gerçekleşir

5.Evre 4: Kötü bir evre olup şiddetli bir hasar vardır. Dakikada 15-29 ml süzme gerçekleşir.

6.Evre 5: Çoğu literatürde son dönem böbrek hastalığı olarak geçen evredir. Böbrek süzme işlevini neredeyse kaybetmiştir. Diyalize başlanması ya da böbrek nakli gereken evredir.

Kronik yetmezlik zamanla böbrek fonksiyonlarının bozulmasıyla sonuçlanmaktadır. Eğer aşağıdaki belirtiler sizde var ise mutlaka bir hekim kontrolüne gitmelisiniz.

• En sık karşılaşılan durumların başında ayak bilekleriyle el ve yüzde şişme meydana gelmesidir.
• Tüm kontrolleri yapılmış bir tansiyon hastasında eğer hala neden bulunamadı ise mutlaka böbrekler detaylı şekilde kontrol edilmelidir. Zira yüksek tansiyon en sık karşılaşılan belirtilerin başında gelmektedir.
• Çabuk yorulma belirtilerin arasındadır.

• Gündüzden çok eğer gece aşırı derecede idrarınızı yapıyorsanız mutlaka hekime başvurunuz. Hastalığın ileri evrelerinde tat alma duyusunda bozulmalar meydana gelmektedir.
• İdrar yaparken meydana gelen köpürme protein kaçağından meydana gelebilir. İncelenmesi gereken belirtilerin başında gelir.
• Nefes darlığı sık karşılaştığımız belirtilerin başında gelmektedir. Böbrek yetmezliği konusunda en büyük belirti böbreğin görevini düzgün yapmaması olarak karşımıza çıkar. Böbrek görevini düzgün yapamadığından dolayı vücudumuzda sıvı birikmeye başlar. Akciğer bölgesinde biriken sıvı nefes darlığına sebep olabilmektedir.

2- Akut Böbrek Yetmezliği Beslenme

Akut yani hızla ve aniden gelişen yetmezlikte farklı belirtiler ortaya çıkmaktadır. Birazdan aşağıda okuyacağınız belirtiler Akut döneme ait belirtilerdir.

• İdrar miktarında azalma en sık görülen belirtilerin başında gelir.
• En ciddi belirti ise idrarın tamamen kesilmesidir. Böyle bir durumda mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekir.
• Tıpkı kronik yetmezlikte olduğu gibi yorgunluk, bulantı kusma en belirgin belirtiler olarak bilinir.
• El, ayak ve yüzlerde meydana ani şişmeler belirtilerin arasındadır.
• Durum çok ciddi ise ani bir koma hali gelişebilir.

Böbrek yetmezliği karşısında sıklıkla karşılaşılan belirtiler yukarıda bahsedilmiştir. Bu tip belirtiler görüldüğü takdirde mutlaka en yakın hekime başvurmak son derece önemlidir. Ama unutulmaması gereken bir şey daha vardır. Bu belirtiler başka hastalıklarında belirtileri olabilir. Lütfen panik ve stres yapmadan doğru teşhis için doktora başvurunuz.

Böbrek Yetmezliği Sebepleri

Böbrek yetmezliği sebepleri oldukça geniştir. Kronik yetmezlik diye tabi edilen ve uzun bir sürede meydana gelen yetmezlikle ilgili aşağıda sebepleri verilmiştir.

• Aşırı miktarda tuz kullanımı
• Diyabet hastası olmak
• Sigara içmek
• Az su içmek

• İdrarın sürekli tutulması
• Böbrek taşları
• Kullanılan bazı ilaçlar zamanla böbrek fonksiyonlarının bozulmasına neden olabilir.

Böbrek yetmezliği sebepleri arasında ani gelişen sorunlar da vardır. Akut yetmezlik aniden gelişen ve hızlı seyreden ciddi bir rahatsızlıktır. Bunun başlıca sebepleri aşağıda verilmiştir.

• Böbrekten çıkan taşın börek çıkışını tıkaması sebebiyle oluşan ani durum akut dönemi tetikleyebilir.
• Üreter üzerinde duran ve uzun süre müdahale edilmeyen taşlardan gelen durum akut dönemi tetikleyebilir.
• Kan kaybı akut yetmezliği tetikleyebilir.
• Damar içi pıhtılaşma akut dönemi tetikleyebilir.

• Aşırı miktarda sıvı kaybı akut dönemini tetikleyebilir.
• Böbrek içerisinde meydana gelen rahatsızlık akut dönemi tetikleyebilir.

Yukarıda bulunan sebepler ciddi durumları işaret eder. En kısa sürede bir hekime başvurulması ve tedavinin yapılması son derece önemlidir.

Böbrek Yetmezliği Tedavisi 

İnsan vücudunun her uzuv ve organı çok değerlidir. Fakat gereli koşullara dikkat edilmediğinde maalesef kötü sonuçlar ortaya çıkabiliyor. Bu noktada erken teşhis ve tedavinin önemi büyüktür. Ayrıca hastalığın ilerlememesi için yapılacak her türlü işlem için kesinlikle tecrübeli ve alanında kendini kanıtlamış kişilerce tedavi olmak önemlidir. Böbrek yetmezliğinde beslenme konusu da asla ihmal edilmemesi gereken konulardandır.

Böbrek  yetmezliği tedavisi için öncelikli olan konulara bakalım:

1- Erken Teşhis

Böbrek yetmezliği olan hastaların erken teşhisi son derece önemlidir. Hastanelerde yapılan kreatinin testi ve kan ve idrar testleri teşhis için yeterli olabilmektedir. Detaylı testlerin başında ilaçlı film gelmektedir. İlaçlı film hastalara verilen renkli sıvının vücut üzerinden ne kadar sürede atıldığını hesaplayan testtir. Bu testtin sonucunda böbreğin yüzde kaç çalıştığı tespit edilmektedir.

2- Düzenli Tedavi

Kronik yetmezlik olan bir hastanın tedavisi düzenli olarak yapılmaktadır. Unutulmaması gereken bir diğer nokta ise böbreğin kendini yenileyemez olmasıdır. Yani hasar alan böbrek bir daha eski haline ne yazık ki gelemez. Sürekli bir tedavi şarttır.

https://www.youtube.com/watch?v=1dLMtU0TM5Y

Böbrek yetmezliği  için öncelikle bu rahatsızlığa neden olacak sorunları ortadan kaldırmak önemlidir. Bir diğer tedavi ise ilaç ve beslenme alışkanlıklarını düzenlemektedir. Bu yöntemler ile hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir hatta durdurulabilir. Fakat oluşan hasar ne yazık ki düzelemez. Hayat boyu tedavisi izlenmesi gerekir.

3- Hızlı Müdahale

Akut yetmezlikte hızlı müdahale şarttır. Öncelikle akut durumu tetikleyen hastalık teşhis edilip tedavisi yapılır. Hastayı sıvı infüzyonu yapılması gerekebilir. İlaçlar yardımıyla bir süre izlenebilir. Oldukça önemli olan bu durum hızlı şekilde müdahalesi şarttır. Örnek olarak Üreteri tıkayan bir taş zamanında müdahale edilmediği takdirde böbrek fonksiyonlarının bozulmasına neden olabilmektedir. O taşın oradan alınmasıyla bu durum ortadan kalkar. Fakat ne yazık ki kaybedilen fonksiyon geri gelmez.

4- Diyaliz Evresi

Son evrede yetmezlik olan hastalarda çare artık diyalizdir. Diyaliz için bir hastanın böbrek fonksiyonlarının %15’in altına inmesi gerekir. Diyaliz hastası artık geri dönülmez bir yoldadır. Acil ve kısa süre içerisinde mutlaka böbrek nakli olması şarttır.

Prenenal Böbrek Yetmezliği Nedenleri

Preneral böbrek yetmezliği nedir? Tıp dilinde akut dışında böbrek yetmezliği olup  preneral yetmezlik kötü bir hastalıktır. Böbreklere gelen kan akışının azalmasıyla ortaya çıkar. Maalesef kan akımı azaldığında böbrek filtreleme işlevini yerine getirmekte zorlanır.

Tedavisinde kan akışının düzeltilmesi ya da bu duruma neden olan her türlü şey ortadan kaldırılır. Hasta mutlaka haftalık periyotlarla izlenmeli ardından gerekli tetkikler yapılmalıdır. Hasta bu konuda bilinçli olup nelere dikkat etmesi gerektiğini unutmamalıdır. Böbreklerin her işlev bozukluğu için farklı türlerde evreler ve hastalık isimleri belirlenmiştir. Bu sayede böbrekler hastalıkları daha planlı bir şekilde tedavi edilebiliyor.

Hastaneler genellikle böbrek hastalıklarında diyaliz makinesini kullansa da bazen taş kırma işlemleri ve son nokta organ nakli yapıyorlar. Özellikle ileri düzey evrelerde hasta yaşamakta bile zorluk çekiyor bu yüzden organ nakli şart oluyor.

Organ Bağışı

İnsan hayatının devam etmesi için kesinlikle organlara ihtiyaç vardır. Özellikle iç organların tedavisi daha zor olduğu için çok dikkat edilerek günlük yaşam sürdürülmelidir. Böbrek yetmezliği olan hastalar tedavi konusunda olumlu sonuçlarla karşılaşmıyorsa mecburen organ nakline başvurmalıdır. Günümüzde yaygınlaşan organ bağışları ile insanlar daha fazla yaşama tutunma şansı buluyor.

Her zaman söylendiği gibi organ bağışı hayat kurtarır. Yakınızdakilerin veya kendinizin bu tür sorunlar ile karşılaşmaması için mutlaka organ bağışı yapmalısınız. Böbrek yetmezliği başta olmak üzere birçok hastalığın sonucu maalesef organ kaybı oluyor. Organ bağışı bu noktada büyük önem taşıyor. Herkesin bilinçli olması ve bir gün kendi başlarına gelebileceği de unutulmamalıdır.

Dünyada binlerce organ bağışı bekleyen hasta var. Ne yazık ki yeterli sürede organ bulunamadığından dolayı hastalar hayatlarını kaybetmektedir. Bu durumu düzeltmek herkesin elinde. Size sağlık bakanlığına başvurarak organ bağışı talebinde bulunabilirsiniz.

Günlük yaşam içerisinde sağlığımızı ihmal etmemek için mutlaka düzenli beslenmeli, su içmeye özen gösterilmelidir. Umarım böbrek yetmezliği yazımızı keyifle okumuşsunuzdur. Ayrıca böbrek taşı yazısında böbreklerimiz hakkında başka bir hastalık hakkında önemli bilgilere ulaşabilirsiniz.