Bu Yazımızda Neler Var
Karaciğer yetmezliği, vücudumuzun oldukça önemli bir organı olan karaciğerin görevini yerine getirememesidir. Karaciğer yetmezliğinin fark edildiği andan itibaren tedavi edilmesi gerekir. Tedavi edilmediği taktirde ölümle sonuçlanması olası bir durumdur.
Karaciğeri metabolizmanın orkestra şefi olarak düşünmek gerekir. Şef olan karaciğer görevini yerine getirmez ise metabolizma hiçbir şekilde doğru çalışmayacaktır. Karaciğer yetmezliği her zaman açık şekilde gelmez. Yoğun bazı belirtileri vardır ve bu belirtilerden birkaçını göstermeye başladığınızda mutlaka doktora başvurmanız gerekmektedir.
Karaciğer Yetmezliği Belirtileri Nelerdir?
Her hastalığın olduğu gibi karaciğer yetmezliğinin de bazı belirtileri vardır. Karaciğer yetmezliği belirtileri genel olarak şunlardır;
- Nedensiz ve yoğun iştahsızlık,
- İshal,
- Gözlerde ve benizde sararma,
- Nedensiz kusma,
- Karın bölgesinde sızlamayla başlayan ve yoğunlaşan ağrı,
- Hızlı kilo kaybı,
- Karında nedensiz şişlik,
- Aşırı ve kronikleşen halsizlik,
- Kaslarda güç kaybı,
- Zihinde bulanma,
Bu belirtiler karaciğer yetmezliğinin en bilinen belirtileridir. Bu belirtilerden herhangi bir kaç tanesine sahipseniz, öncelikle hastanenin dahiliye bölümüne gitmeniz gerekir. Her belirti de elbette karaciğer yetmezliği olduğunuz anlamını taşımaz. Bunun için birden fazla belirtiyi taşımanız gerekir. En doğru sonuç hastane ortamında yapılacak olan testlerden sonra ortaya çıkacak ve gerekli tedavi başlatılacaktır.
Karaciğer Yetmezliği Nedenleri Nelerdir?
Karaciğer yetmezliği çeşitli nedenlerden ortaya çıkar. Karaciğer yetmezliği neden olur sorusunun tek bir cevabı yoktur. Tüm semptomlar bir araya gelerek karaciğer yetmezliğini ortaya çıkartır. Karaciğer yetmezliği nedenleri şu şekilde sıralanabilir;
- Aşırı alkol tüketimi (siroz oluşturabilir)
- Sigara tüketimi (bağışıklığı düşürerek hastalıklara açık hale getirir)
- Gereksiz ilaç özellikle antibiyotik kullanımı
- Hepatit geçirmiş olmak
- Kanser geçirmiş olmak
- Virüs kapmış olmak
Tüm bu nedenlerin yanında yoğun stres de tüm organları etkilediği gibi karaciğeri de etkiler. Düzenli yaşam ve sağlıklı beslenme karaciğer hastalıklarının önüne geçebilir.
Karaciğer Yetmezliği Kimlerde Daha Çok Görünür?
Karaciğer yetmezliği herkes de meydana gelmesi olası olan bir hastalık olsa da bazı kişiler risk grubundadır. Karaciğer yetmezliği belirtisi yaşıyorsanız öncelikle risk grubunda olup olmadığınızı öğrenmek daha doğru hareket etmenizi sağlar.
Özellikle alkol ve sigara kullanan kişiler, daha önce hepatit geçirmiş olanlar ve bağışıklık sistemi düşük olup düzensiz bir yaşama sahip olan kişiler daha çok risk altındadır. Tüm bunları yaşamıyor olsanız da karaciğer yetmezliği hastalığına yakalanabilirsiniz.
En doğrusu vücudunuzda ki sinyalleri takip ederek, sonrasında doktora başvurmak olacaktır.
İlginizi Çekebilir: Kalp Yetmezliği Nedir Nedenleri Evreleri Tedavisi
Karaciğer Yetmezliği Tedavi Yöntemleri
Karaciğer yetmezliği, bu organın gelebileceği son noktadır. Karaciğer yetmezliği tedavisi yoktur. Tek tedavisi organ naklidir. İlgili doktorlar tarafından organ nakli gerçekleştirilerek tedavi son bulur. Karaciğer yetmezliği evresine gelene kadar karaciğer de sorun olduğunu fark ettiğiniz an doktor tedavisi altına girerseniz, hastalık karaciğer yetmezliği aşamasına gelmeden tedavi olabilirsiniz. Akut ve kronik karaciğer yetmezliği olarak 2 ayrı türü vardır ve ikisinin de komplikasyonları farklıdır.
Karaciğer Yetmezliği Olanlar Nasıl Beslenmeli?
Sağlıklı yaşam ve beslenme elbette ki her hastalığı kendimizden uzak tutmak için oldukça önemlidir. Karaciğer yetmezliği beslenmesi oldukça düzenli ve sağlıklı olmalıdır.
Değiştireceğiniz ve sağlıklı olmayan bir beslenme alışkanlığı karaciğerlerinize zarar verebilir. Mevsiminde bol bol yenmesi gereken enginar, karaciğerinizi koruyacaktır. Karaciğer yetmezliği diyet listesi aşağıda ki gibi olabilir;
Sabah
Küçük parça peynir (en fazla kibrit kutusu büyüklüğünde)
2 dilim tam buğday ekmeği
5 tane zeytin ya da bir t.k tereyağı
Kuşluk
1 porsiyon meyve (herhangi bir meyveden sadece 1 adet)
Öğlen
1 kepçe sebze yemeği
1 kase çorba
En fazla 2 yumurta büyüklüğünde et
4-5 yemek kaşığı bulgur pilavı ya da pirinç pilavı ya da makarna
1.5 y.k yoğurt
İsteğe bağlı 1 adet meyve
İkindi
Bir bardak su ve 2 adet bisküvi
Akşam
Öğle yemeğinin aynısı ya da porsiyonlar ve tür aynı olacak şekilde farklı bir yemek
Gece
1 su bardağı süt, bir kibrit kutusu büyüklüğünde kek ya da 2 adet küçük bisküvi
Karaciğer yetmezliğine sahip olan kişiler beslenmelerine oldukça dikkat etmelidir. Sağlıklı ve düzenli beslenmek her insan için önem taşır. Karaciğer yetmezliğine sahip değilseniz bile sağlıklı beslenmek, sizi hastalıklardan koruyacaktır. Özellikle mevsiminde sebze ve meyve tüketmek önemlidir. Karaciğer yetmezliği yaşayan insanların kesinlikle tüketmemesi gereken gıdalar vardır. Bunlar;
- Alkol
- Sigara
- Paketli ve cips jelibon gibi işlenmiş gıdalar
- Gıda boyası içeren her şey
- Hamburger
Bu yiyecekler her insan için oldukça zararlıdır. Yüksek oranda kanserojen maddeler içerirler. Karaciğer rahatsızlığınız yoksa bile bu gıdaları tüketmemek genel sağlığınız açısından alacağınız en iyi karardır.
Akut Karaciğer Yetmezliği Nedir?
Akut karaciğer yetmezliği aniden ortaya çıkar. Normal şartlar altında bu hastalık, uzun yıllara yayılsa da bu türü bir anda ortaya çıkar ve sonucu hemen müdahale edilmez ise ağır olur. Akut yetmezlik beyinde ani basınca neden olur. Herhangi bir yeriniz kanadığında kanama aşırı şekilde olur.
Akut karaciğer yetmezliğine hemen müdahale edilirse kontrol altına alınması mümkündür. Belirtileri karaciğer yetmezliği belirtileri ile aynıdır. Sadece yıllara yayılarak değil de bir anda ortaya çıkar. Bu yüzden adı halk arasında ani karaciğer yetmezliği olarak da bilinir.
Akut Karaciğer Yetmezliği Nedenleri
Akut akciğer yetmezliği nedenleri kronik yetmezlik ile benzerlik gösterir. Ancak akut yetmezlik aniden oluştuğundan bunları bilmek önemlidir. Akut karaciğer yetmezliği nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz;
- Bir yeriniz ağrıdığında yüksek dozda ve miktarda gereksiz ağrı kesici kullanıyorsanız,
- Sara hastalığı ilaçları ve gereksiz antibiyotik kullanımınız varsa,
- Bilinçsiz şekilde bitkisel destekler kullanıyorsanız. Örneğin; takke çiçeği, deniz üzümü gibi bitkiler. Bu bitkiler kapsül halinde kullansanız dahi akut karaciğer yetmezliğine neden olabilir.
- Hepatit hastalığına sahipseniz,
Eğer bu maddelere uyan bir yaşantınız varsa, siz de akut karaciğer yetmeziği hastalığı adayı olabilirsiniz.
Akut Karaciğer Yetmezliği Komplikasyonları
Akut karaciğer yetmezliği verdiği belirtilerden sonra bazı sonuçlara neden olur. Buna da akut karaciğer yetmezliği komplikasyonları denir. Beyin zarının ödem yapması, kanın pıhtılaşmaması enfeksiyon ve böbrek yetmezliği bu komplikasyonlardandır.
Akut Karaciğer Yetmezliği Tedavisi
Akut karaciğer yetmezliği tedavisi için birden fazla yol vardır. Zehirlenme etkisini en aza indirgeyerek yok eden ilaçlar, beyin zarında ödem oluştuysa bunun boşaltılması, enfeksiyon taraması yapıp eğer bir enfeksiyon varsa geçirmemin yollarını arama, son olarak da karaciğer nakli.
Akut yetmezlik bir anda ortaya çıktığından genelde karaciğer nakli ile son bulur. Kronik karaciğer yetmezliğinin yıllar içerisine yayılarak gösterdiği semptomları neredeyse bir gün içerisinde gösterdiği için genelde tek çare organ nakli olur.
Kronik Karaciğer Yetmezliği Nedir?
Kronik karaciğer yetmezliği, genetik olarak gelen karaciğer rahatsızlığıdır. Tedavi edilmez ve gerekiyorsa organ nakli yapılmaz ise ölümle sonuçlanır.
Uzun süren alkol kullanımı sonrası siroza da çevirebilir. Semptomları akut karaciğer yetmezliği ile aynıdır. Genetik ve doğuşsal karaciğer yetmezliğini önlemek pek mümkün olmasa da önlem almak kötü bir sonuçla karşılaşmamak için elzemdir.
Doğru beslenme yanında kişisel ve çevresel temizliği de dikkat etmek gerekir. Bu hastalığa yakalanan kişilerin bağışıklıkları oldukça düşük olduğundan, dikkat etmedikleri sürece her hastalığa açık olacaklardır.