Garip Akımının Son Şövalyesi Melih Cevdet Anday Kimdir?

BilgeceKasım 28, 2020 0

164

Düzenleme: Temmuz 10, 2021 11:29 2 dakikada okunabilir

Bu Yazımızda Neler Var

13 Mart 1915 tarihinde hayata gözlerini açan Melih Cevdet Anday, hayatının ilk anlarını İstanbul içinde yaşadı. Eğitim hayatına bu şehir içerisinde başlayarak birer birer tamamladı. Lise kademesinde seçim yaparken ise ilk defa şehir dışına Ankara’ya çıktı. Ankara Gazi Lisesi’ni Türk Edebiyatı için oldukça önemli olan Orhan Veli ve Oktay Rifat gibi isimlerle tanışarak beraber okudu.

Üniversite eğitimi için Ankara Hukuk Fakültesine başladı. Sonrasında Ankara Üniversitesi bünyesindeki Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesine kayıt oldu. Ancak burada durumlar istediği gibi ilerlemeyen Anday, memur hayatı yüzünden eğitimini tamamlayamadı. Fakülteyi yarım bırakarak çalışma hayatına yöneldi.

Garip Akımı ve Melih Cevdet Anday

Lise döneminde tanıştığı yakın arkadaşları ile arkadaşlığın ötesinde Melih Cevdet Anday, edebiyata olan hayranlığını paylaşıyordu. O döneme hakim olan edebî akım kendilerine uygun gelmeyecek olacak ki farklı bir arayış içerisinde hareket ettiler. Anday, o zamanın ünlü dergilerinden olan Varlık dergisinde ‘Ukde’ şiirini yayımlayarak dikkatleri ilk olarak üstüne çekti.

Bir yandan memuriyet hayatı devam ederken bir yandan şiir yazmaya devam ediyordu. Orhan Veli ve Oktay Rifat ile uzun edebî sohbetleri de sürmeye devam ediyordu. Kafalarında oluşturdukları ‘toplumsal’ imgeleri şiirlerinde yer vermek ancak bunu yaparken de sanatsal değerleri göz ardı etmek istemiyorlardı. Ancak Anday’ın temel hedefi topluma fayda ve bilgi sunmak olduğundan sanatsal kaygılar yaşamıyordu.

Geçen zaman sonrasında Melih Cevdet Anday ve iki şair arkadaşın bir araya gelmesiyle Garip Akımı adını duyurmaya başladı. İlk olarak bir araya getirdikleri şiirlerini ‘Garip’ adında bulunan şiir kitabını 1941 yılında yayımladılar. Anday için şiir hayatı birden fazla döneme ayırmak mümkündür. 1940 öncesi dönem kendisi halindeyken 1940 sonrası Garip akımı ile ilerlemiştir.

1950 dönemi sonrası ise o dönemin edebî dalgalarının da etkisiyle şiirlerinde imge ve mecazlı anlatımlarına daha fazla yer vermeye başladı. Yazmaya ve üretmeye devam ettiği sırada bunların dışında memuriyete de devam etti. Milli Eğitim Bakanı önerisi ile Neşriyat memurluğunda bulundu. Farklı gazete ve dergilerde de editörlük hizmetinde bulundu.

Melih Cevdet Anday Son Dönemleri

Edebiyat ile olan ilişkisini hiçbir zaman sonlandırmayan #MelihCevdetAnday yaşamının son zamanlarına doğru yaklaşırken farklı görevlendirmelerde yer aldı. Paris’e giderek eğitim müşavirliği yerine getirdi. Bu zamanlara yakın yayınladığı ‘Yan Yana’ şiir kitabı anayasaya aykırılık sebebi ile de yasaklanmıştı.

Garip Akımının önemli isimlerinden olan Anday, son dönemlerine doğru çeşitli hastalıklar ile savaş veriyordu. Solunum ve böbrek yetmezliği tanısı alması ile birlikte İstanbul Koşuyolu Hastanesi’ne kaldırıldı. Burada yapılan tüm tedaviler maalesef işe yaramadı. Tarih 28 Kasım 2002’yi gösterdiğinde ise aramızdan ayrılarak hayata gözlerini yumdu.