Bu Yazımızda Neler Var
İleri bir yaştan sonra görülen ve nörolojik bir hastalık olan parkinson hastalığı, erkeklerde kadınlara oranla daha fazla görülmektedir. Titrek felç ismi ile de bilinen bu hastalıkta kas sertleşmeleri ve hareketlerde yavaşlama gibi etkiler görülmektedir. Yaşın ilerlemesi bu hastalığa yakalanma riskini arttırırken bazı kalıtsal faktörler de bu durumu tetikleyebiliyor. Bu yazımızda parkinson hastalığı nedir sorusuna cevap bulabilir ve hastalığın nedenlerini ve tedavisini öğrenebilirsiniz.
Parkinson Hastalığı Nedir?
Parkinson hastalığı, kas sistemini ve kişinin hareketlerini etkileyen bir nörolojik hastalıktır. Hastalığın ortaya çıkmasının en büyük nedeni de beyinde yer alan dopaminlerin zamanla etkisini kaybederek yok olması durumudur.
Dopamin üreten hücreler belli bir yaştan sonra azalabilmekte ve hatta işlevlerini tamamen kaybedebilmektedir. Bu durum özellikle 40 – 70 yaş aralığında görülür. 60 yaş ise hastalığın en sık görüldüğü yaş dilimidir. 40 yaşının altındaki bireylerde görülen parkinson durumu ise genellikle kalıtsal faktörler ile açıklanmaktadır.
Dopamin üretiminin en aza inmesi ile beyinde hareketi kontrol eden noktalarda düşük dopamin salınımı hareketin yavaşlamasına ve bazı denge kayıplarına neden oluyor. Hareketlerdeki düzensizlik genellikle titreme faktörü ile de ortaya çıkabiliyor.
Parkinson Hastalığı Evreleri Nelerdir? Parkinson’un 5 İlerleme Safhası
Parkinson hastalığı belirtileri aniden haberci olmayabilir. Evre evre ilerleyen bu belirtiler her bireyde farklı şekilde kendini göstermektedir. Parkinson hastalığı evreleri şu şekildedir:
1.Evre: Hafif belirtiler ve ağrıların seyrettiği evredir. Belirtiler şiddetlenmemiştir ve tek taraflıdır.
2.Evre: İlk evreden daha fazla belirtilerin görüldüğü bu evrede hafif özürlülük bireyde hissedilir. Belirtiler bir tık daha fazlalaşır.
3.Evre: Belirtilerin gözle görülür düzeyde arttığı bu evrede düşmeler, yürüme ve dengede durmada aksaklıklar başlamaktadır.
4.Evre: Bu evre belirtilerin şiddetlendiği evredir. Hasta yürümekte zorluk çekebilir, yardımsız yaşamakta güçlük çekilebilir.
5.Evre: Tüm belirtilerin şiddetlendiği, hastayı yatağa bağlayan ve yürümenin sıfıra yaklaştığı evredir. Son evre olarak ta bilinir.
Parkinson Hastalığı Ölümcül müdür?
Parkinson hastalığı yukarıdaki evrelerden geçerek ilerlemektedir. Hastayı yatağa bağlayan, tekerlekli sandalye ve sürekli bakıma muhtaç bırakan son evresidir. Bu evredeki hastaların en çok merak ettiği soru parkinson hastalığının ölümcül olup olmadığıdır. Parkinson hastalığının kişiye bağlı gelişme durumu vardır ve son evresindeki hastalarda ölümlere de rastlanılmaktadır.
Parkinson Hastalığı Belirtileri Nelerdir? Parkinson Ölüm Belirtileri
Parkinson hastalığı belirtileri evrelerine göre şiddetinde ve türünde farklılık göstermektedir. Bazı evreler belirtiler açısından başlangıç olsa da bazı evrelerde ağrılar ve aksaklıklar şiddetli olarak görünmektedir. Peki parkinson hastası olduğunuzu nasıl anlarsınız? Parkinson hastalığının başlıca belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
1 – Titreme
Titrek felç ismi ile dilimize geçen bu nörolojik hastalıkta titreme en büyük belirtilerden biridir. İstemsiz oluşan bu titreme hali zamanla şiddetlenebilir. Sürekli titreme hali özellikle kol ve bacaklarda gözlemlenir. Fakat sanılanın aksine her Parkinson hastasında sürekli titreme belirtilerine rastlanmaz. Bazı hastalarda titreme olmaksızın bu hastalığın varlığı kanıtlanmıştır. Bunun yanı sıra her titreme hali de Parkinson diye de bir kesin kanı söz konusu değildir. Titreme belirtisi bazen epilepsi hastalığı ile karıştırılabilmektedir.
2 – Hareketlerde Yavaşlama
Parkinson hastalığı belirtileri arasında hareketlerde yavaşlama ve kuvvet kaybı da bulunmaktadır. Hasta, bazı basit hareketleri yaparken bile zorluk çekebilir. Örneğin düğme ilikleme ya da giyinme gibi durumlarda oldukça fark edilebilir bir yavaşlama hali söz konusudur.
3 – Kas Kasılması
Kaslarda kasılma durumu, ağrı ve sertleşme de hastalığın en önemli belirtileri arasında yer alıyor. Kasılma hali hastanın her daim yorgun hissetmesine de yol açabiliyor. Ayrıca hastada bazı refleks bozuklukları da gözlemlenebiliyor. Hastanın ayakta dururken yavaşça itilmesi sonucunda yere düşme oranı büyük ölçüde artıyor.
Genç Yaşta Parkinson Belirtileri
Parkinson hastalığı ileri yaş hastalığı olarak bilinse de genç yaşta da belirti gösterebilen bir hastalıktır. Parkinson hastalığının yaklaşık %5i genç hastalarda görülmektedir ve bu da genetik öykülü olmaktadır. Hem genetik hem de çevresel nedenlerle ortaya çıktığı bilinen parkinson hastalığının genç, yaşlı her bireyin başına gelebileceği unutulmamalıdır. Hastalık yolun başındayken küçük sinyallerle kendini belli edebilir bu sinyaller yok sayılmamalıdır. Genç yaşta kontrollerle geçirilen parkinson hastalığının evreleri daha az sancılı geçebilir.
Parkinson Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır? İlerlemiş Parkinson Hastalığı Tedavi Edilebilir mi?
Parkinson hastalığı nedir ve belirtileri nelerdir sorularına yukarıda cevap verdik. Peki bu hastalığın tedavisi mümkün mü? Parkinson, genellikle zamanla ortaya çıkan ve uzun sürebilen bir hastalıktır. Semptomların ortaya çıkması ile birlikte hastalığın ilerleme süreci de başlamış olur. Fakat hastalığın ilerlemesi oldukça yavaş bir şekilde seyreder. Bu da tedavinin uzun ve sürekli olması açısından bir işarettir.
Hastalığın tamamen iyileşmesi de ne yazık ki günümüzde mümkün değildir. Bunun yerine hastanın günlük hayatına en az sorun yaşayacak şekilde devam edebilmesi amaçlanır. Bunun için de bazı ilaç ve egzersiz tedavileri uygulanır. Egzersiz tedavileri arasında çok ağır olmayan sporlar ve dil etkinlikleri mevcuttur. Duruma göre hastaya fizik tedavi de önerilebilir.
