Pedagojik formasyon Milli Eğitim Bakanlığı’na atanmak isteyenlerin son zamanlarda araştırdığı konular arasında bulunuyor. Mesleği yerine getirebilmek adına koşul olarak sunulan bu eğitim belirli şekillerde gerçekleştirilmektedir. Ancak daha önce bu eğitimi almamış kişilerin aklında pedagojik formasyon nedir, pedagojik formasyonun dersleri nelerdir gibi sorular oluşuyor. Yazı içerisinde formasyona dair birçok konuda bilgiyi kısa sürede alabilir, aklınıza takılan sorulara cevap bulabilirsiniz.

Pedagojik Formasyon Nedir?

Öğretmenlik temel olarak üniversitelerin eğitim fakülteleri bünyesinde verilen mesleki dersler sonucu elde edilen bir meslektir. Ancak öğretmen olmak sadece eğitim fakültesi mezunu olmak ile sınırlı değildir. Özellikle mesleki fakülteler ve fen edebiyat fakültelerinde belirli bölümlerde okuyan kişilerin öğretmen olabilmesi mümkündür. Günümüzde Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde oluşturulan öğretmen atamalarına dahil olmak, mesleği yerine getirmek için pedagojik formasyon eğitiminin alınması zorunludur.

Eğitim fakültesi çıkışlı her bireyin eğitim sürecinde bizzat aldığı alan dersleri dışında kalan öğretmenlik yeterlilik derslerine pedagojik dersler denilir. Bu pedagojik dersler bir öğretmenin gerek sınıf gerek okul içinde sahip olması gereken yeterlilikleri belirler. Direkt öğretmen olmayı hedefleyen eğitim fakültesi mezunları doğal süreç içerisinde yeterliliklerini alabilirken farklı bir fakülteden mezun olan kişilerin ‘öğretmen’ sıfatını kazanabilmesi adına pedagojik formasyon sertifikası alması gerekiyor.

Özetle, kişinin öğretmenlik mesleği bünyesinde bulunabilmesi adına tüm yeterliliklerin Milli Eğitim Bakanlığı tarafından onaylanmasını sağlayan dersler bütünüdür. Örneğin fen edebiyat fakültesinden coğrafya bölümü mezunu olmak, öğretmen denilebilmesi ve atama yapılabilmesi için yeterli değildir. Öğretmen olarak MEB bünyesinde atanmak adına formasyonun alınması gerekiyor. Başarılı geçen bir formasyon sürecinde kişinin ‘coğrafya öğretmeni’ olarak adlandırılması mümkün olur.

MEB Pedagojik Formasyon Yöntemlerini Arttırdı: Pedagojik Formasyon Nasıl Alınır?

1 Ocak 2021 tarihine kadar alınmış pedagojik formasyonların geçerliliği sürerken bu tarihten itibaren Talim ve Terbiye Kurulu’nun yaptığı açıklamaya göre herhangi bir sertifika programı bulunmamaktaydı. Getirilen yeni sistemde, öğretmen olmak isteyen adayların üniversiteler bünyesinde yeni açılacak olan Öğretmenlik Yeterlilik Tezsiz Yüksek Lisans programlarına başvurması ve alacağı yüksek lisans sonucunda başarılı olması gerekiyordu. Fakat, 31 Ağustos 2021 tarihi itibariyle gelen yeni açıklamaya göre artık formasyon alabilmek daha kolay hale getirildi.

Geçmişte öğretmen olmak isteyenlerin değerlendirebileceği tek yöntem eğitim fakültelerinde pedagoji derslerini almaya hak kazanmak ve süreç sonunda başarılı olmasıyla gerçekleşiyordu. Günümüzde 1 ocak itibari ile bu yöntem kaldırılmış yerine bahsettiğimiz yüksek lisans programları getirilmişti. Ancak üniversiteler bazında henüz yüksek lisanslar açılmadan yeni bir açıklamayla birlikte eski sisteme geri dönüş olduğu görüldü. Artık hem yüksek lisans yaparak hem de kendi ya da başka üniversitelerden pedagoji formasyon derslerini görüp sınavlarından geçen adaylar öğretmen olabiliyor.

Pedagojik Formasyon Kaç Yıl Sürer?

Öğretmenlik mesleğine dahil olmak için hangi yöntem ile pedagojik formasyon sertifikası almak isteyeceğinize göre sorunun cevabı değişiklik gösterecektir. Eğer eğitim fakültesi bünyesine bağlı olarak ders alarak sertifika kazanmak istiyorsanız güz ve bahar dönemi dahil olmak üzere 1 eğitim yılı sürmektedir. Tezsiz yüksek lisans ile yapılan eğitimlerin ise 2 yıl sürmesi bekleniyor.

Pedagojik Formasyon Başvuru 2021 Ne Zaman?

2021- 2022 eğitim yılı içerisinde pedagojik formasyon sertifika eğitimlerinin verileceğini duyuran YÖK net bir takvimi henüz yayınlamadı. Ancak 2022 KPSS için mağduriyet yaşanmaması adına erken duyuru yapıldı. Gerekli hazırlıkların yapılması ve şartların sağlanması ile birlikte formasyon eğitimlerinin verilmesi bekleniyor. Tahmini olarak 2021 yılı güz dönemi ve 2022 yılı bahar döneminde kişilerin eğitim alması yüksek bir ihtimal. Ancak en doğru haberleri YÖK sitesinden takip etmek de gerekiyor.

Pedagojik Formasyon Başvuru Şartları Nelerdir?

Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı (YÖK) tarafından 9 eylül itibari ile açıklanan yeni duyuruya göre, pedagojik formasyon dersleri 2021/2022 eğitim öğretim yılı itibari ile tekrar verilebileceği duyuruldu. Peki bu ne demek oluyor? Eski sisteme geri dönüşle birlikte önümüzdeki KPSS dönemine kadar (2022 KPSS) öğretmenlik yeterlilik derslerinin verilebileceği sinyalleri verilmiş oldu. Ancak tam olarak şartları hakkında net bir çizgi çizilmedi. İlerleyen günlerde konuya dair netlik kazanması bekleniyor.

Geçmiş dönemde verilen pedagoji eğitimi göz önüne alındığında belirli şartlar neticesinde kabul koşulu sağlanıyordu. Bu şartlar:

• Önlisans/lisans son sınıf öğrencisi olmak ya da mezunu olmak,
• Başvurulan pedagoji eğitim kontenjanına girebilecek yeterlilikte not ortalaması,
• Açık öğretim fark etmeksizin öğretmenlik yapabilecek bir alan mezunu olmak (Örneğin Çocuk Gelişimi) yeterliydi.

Kontenjana girmiş her öğretmen adayının derslerini vermesi ile meslek sahibi olduğu görülmekteydi. Daha önce de belirtildiği üzere ilerleyen günlerde bu koşulların netlik kazanacağını söylemek gerekir.

Pedagojik Formasyon için Not Ortalaması Kaç Olmalı?

Üniversiteden mezun olduğunuz anda not ortalamanızın 4 üzerinden en az 2,5 olması gerekiyor. Son sene eğer bu eğitimi almak istiyorsanız herhalukarda belirtilen not ortalamasının altına düşme gibi bir imkânınız bulunmamalı. Aksi takdirde kontenjana katılmaya hak kazanamazsınız. Yüksek ihtimalle açıklanacak yeni yönteme dair kurallarda da 2,5 ve üzerinin yüksek lisans programına katılması kabul görecektir.

Pedagojik Formasyon Hangi Bölümler Alabilir?

Talim ve Terbiye Kurulu, eğitim ve öğretim ile alakalı şartları belirlemede geçerli mercilerden birisidir. Kurul tarafından yapılan açıklamaya göre, öğretmenlik vasfı ile ataması yapılabilecek tüm bölümler pedagojik formasyon eğitimi alabilmektedir. Sadece eğitim fakültesi ile sınırlı tutulmayan öğretmenlik için başta fen edebiyat fakültesi olmak üzere; dil bölümleri (Arapça, Almanca, Fransızca vs.), Adalet, Bahçecilik, Bilişim Teknolojileri, Çocuk Gelişimi gibi çeşitli bölüm mezunları formasyon eğitimi alabilir.

Ancak zorunlu bir şart olarak sunulan öğretmenlik yeterlilik derslerini alabilmek için gerekli bölümden mezun olmak yeterli değildir. Formasyonun belirli şartları bulunmaktadır. Mevcut şartları yerine getirenlerin formasyon eğitimine katılabilme hakkı doğar. Sonrasında aldığı derslerde başarılı olması ve sertifikayı elde etmesi lazım. Tüm bu sürecin sonucunda ‘öğretmen’ olarak atması yapılan alanlara KPSS girerek yeterli sıralamayı elde etmesi dahilinde atanması mümkündür.

Pedagojik Formasyon Veren Üniversiteler 2020 –  2021 Listesi

Pedagojik formasyon eğitimi verebilmek için üniversitelerin eğitim fakültesine sahip olması gerekiyor. Şayet eğitim fakültesi bulunmuyorsa bir üniversite ile bağlantı kurularak gerekli alan uzmanları çağırılabilir. Fakat bu durum oluşturulmadığı takdirde kişiler bireysel olarak farklü üniversitelere başvuruda bulunabilir. Hangi üniversiteden pedagoji eğitimi aldığınız fark etmiyor. MEB tarafından tüm formasyonlar bir ve eşit sayılıyor. Aynı zamanda ikinci bir yöntem olarak Öğretmenlik Yeterlilik Tezsiz Yüksek Lisans için hangi üniversitelerde bölümler açılacağı da netlik kazanmamıştır.

Pedagojik Formasyon Dersleri Nelerdir?

Formasyon eğitimini alan farklı bölüm mezunları ilk defa karşılaşacakları bu dersler karşısında tedirginlik yaşayabilmektedir. Eğitim fakültelerinde bu derslerin 4 seneye yayılarak rahat bir şekilde verildiği görülmektedir. Ancak alınacak sertifika programında tüm derslerin 1 seneye sıkıştırılması ve ders sayılarının fazla olması bazı kaygıları tetikleyebilmektedir. Pedagojik formasyon dersleri:

• Öğretim İlke ve Yöntemleri,
• Öğrenme Psikolojisi,
• Gelişim Psikolojisi,
• Sınıf Yönetimi,
• Rehberlik ve Özel Eğitim,

• Ölçme ve Değerlendirme,
• Eğitim Bilimine Giriş,
• Materyal Tasarımı,
• Program Geliştirme,
• Öğretmenlik Meslek Etiği,
• Staj (Uygulamalı Eğitim) olarak genel bir çerçeve çizilebilmektedir.

Her üniversite seçmeli ders olarak, belirtilen bu derslerin yanına ek dersler koyabilmektedir. Ancak ÖYT ve Ölçme ve Değerlendirme gibi temel dersler tüm üniversitelerde verilmek zorundadır.

Pedagojik Formasyon Ücretleri Ne Kadar?

Günümüzde birçok üniversitenin bünyesinde verilen pedagoji formasyon eğitimleri belirli bir ücret karşılığında gerçekleşmektedir. YÖK ya da Talim Terbiye Kurulu tarafından belirlenen ücretler üniversitelere duyurularak gerçekleşir. En son 2019 – 2020 eğitim yılı içerisinde gerçekleşen formasyonlar için iki dönem toplam olmak üzere 2050 TL ücretlendirme yapılmıştır. Ancak 2021- 2022 öğretim yılı ücretleri henüz belirlenmemiştir.

Herhangi Bir Alandan Alınan Pedagojik Formasyon Her Alanda Geçerlimi?

Üniversitenin ilgili bölümünden mezun olmuş kişilerin her zaman tek bir alanda öğretmenlik yapma hakkı bulunmamaktadır. Örneğin, bahçe ile alakalı bir bölümden mezun olmuş kişinin peyzaj ya da mimarlık konusunda öğretmen olmaya hak kazanması ihtimali bulunur. Fakat, verilen tek bir pedagojik formasyon eğitimi sertifika programı bulunması her öğretmenlik için bir eğitim alınması gerekir mi sorusunu doğurmaktadır. Talim ve Terbiye Kurulu tarafından yayınlanan 80 numaralı kurul kanununa göre, kişinin bir defa almış ve başarılı olmuş olduğu pedagoji eğitimi tüm öğretmenlik (alanıyla alakalı) alanlarında geçerli sayılmaktadır.

Öğretmen adaylarının hem mesleği esnasında hem de çevresinde bulunan çocuklara eğitim sürecinde bazı destekleri olabilir. Özellikle yavaş yavaş normalleşme süreci ile birlikte yüz yüze eğitime geçilse de Hibrit yöntem kapsamında kimi yerlerde uzaktan eğitimler de sürdürülebilmektedir. Psikolojik anlamda oldukça dikkatli olunması gereken bu dönem hakkında ne kadar bilgiye sahipsiniz? MEB Uzaktan Eğitim Sürecinde Çocuklara Psikolojik Olarak Nasıl Destek Olursunuz yazımıza bakarak bilgi alabilirsiniz.