Çocuğa nasıl sınır koyulur konusu anne babaları en çok zorlayan konulardan birisidir. Çoğu anne baba çocuğuna bazı konularda bir sınır koyulması gerektiğinin farkında, ama çocuğun ve kendisinin psikolojisini etkilemeden bu sınırı nasıl koymalı hakkında birçok araştırma içerisine girmiştir.
Çocuğa nasıl sınır koyulur gibi bir araştırma içerisinde iseniz mutlaka sizler için hazırlanan 10 maddelik bu yazıyı dikkatle okuyunuz! İşte çocuğa nasıl sınır koyulur konusu ile ilgili çözüm olacak 10 mükemmel tavsiye..
Çocuğa Nasıl Sınır Koyulur?
Çocuğunuz yapmaması gereken bir şeyi yaptığında veya olmaması gereken bir durumu oldurmak için uğraştığında ebeveyn olarak sizlerin çocuğa bir sınır koyması gerekmektedir. Peki çocuğa nasıl ısınır koyulur ve sınır koyarken nelere dikkat edilmelidir. Tüm bu soruların cevabı için yazının devamında sizlerle..
1 – Koyduğunuz Sınırların Amacını Sizde Bilin!
Ebeveyn olarak çocuğa sınır koymanın önceliği bu sınırların ne amaçla konduğunu anne babanın da çok iyi bilmesidir. Koyulan sınır çocuğun güvenliği için mi sosyal uyumu için mi ya da sağlığı için mi gerekli? Sebebi net olunca hem çocuk bunu daha kolay kabul eder, hem de bu sınırı koymak kolaylaşır. Unutmayın ki; sınırın amacı çocuğu kontrol etmek değil ona güvenli ve güzel bir çerçeve sunmaktır.
2 – Yaşa Uygun Sınırlar Koyun
Çocuğa nasıl sınır koyulur konusunda yapılan hatalardan birisi de çocuğun altından kalkamayacak kadar büyük bir sınır koyulmasıdır. Her yaş grubunun algısı, gelişim seviyesi ve ihtiyaçları farklıdır. Bu sebepten dolayı 3 yaşındaki bir çocuğa koyulacak sınır ile 8 yaşındaki çocuğa konulacak sınır aynı olmamalıdır. Küçük çocuklarda kısa ve tekrarlı sınırlar işe yararken büyük çocuklarda ise sebep sonuç ilişkisi açıklamak çok daha etkili olacaktır Yaşa uygunluk sınırların uygulanmasını arttırır.
3 – Açık ve Net İletişim Kullanın
Çocuklarınıza belirli bir konuda sınır koyarken belirsiz ifadeler, karmaşık cümleler ya da tehdit içeren söylemler çocukta kafa karışıklığına sebep olur . Mesela “odayı dağıtma” diye tehdit cümlesi kullanmak yerine, “oyuncaklarını oyunun bittikten sonra toplamanı istiyorum” demek hem net hem de uygulaması kolay bir talep olur.
Çocuklarla açık bir şekilde iletişim kurmak sınırın amacını ve beklentiyi çocuğa doğru şekilde aktarmanızı sağlar. Çocuklar ile net bir şekilde iletişim kurmanın yollarını ve çocuğa kural koyma tablosunu aşağıdan detaylı olarak inceleyebilirsiniz.
| Göz teması kurarak çocukla aynı seviyede olmak | Kısa ve anlaşılır cümleler kurmak | İsteklerine nazikçe olumsuz cevap vermek |
| Ney sınırlar koymak | Yumuşak ses tonu ile uyarmak | Duygularına saygı duymak |
| Seçenek sunmaya özen göstermek | Eleştirmek yerine, sergilediği davranışı anlamak | Duygu değişimlerine ön hazırlık yapmak |
| Sınırlarda tutarlı davranmak | Koyulan sınırlarda model olmak | Kuralları hatırlatmayı unutmamak |
4 – Tutarlı Olmak En Önemli İpucu!
Çocuğa nasıl sınır koyulur konusunda yapılan bir diğer hata ebeveynlerin tutarlı olmamasıdır. Bugün izin verilen davranışın ertesi gün yasaklanması çocuk için büyük bir kafa karışıklığı meydana getirir. Sınır koymanın en önemli adımlarından biri tutarlı olmaktır. Kurallar değişmemeli ebeveyn ya da bakıcılar aynı davranışa aynı tepkiyi vermelidir.
5 – Olumlu Dil Kullanarak Konuşun
Sürekli yapma, dokunma, hayır gibi olumsuz ifadeler çocuğun duygusal dengesini bozabilir. Bunun yerine olumlu bir dil kullanmak çok daha etkili olur. Örneğin bağıran çocuğunuza bağırma diye olumsuz bir ifade kullanmak yerine “daha yumuşak bir sesle konuşur musun” şeklinde cümle kurmak çocuk tarafından daha iyi anlaşılır ve reddedilmez.
6 – Alternatif Sunmayı İhmal Etmeyin
Çocuklar çoğu yasaklanan bir davranış yerine ne yapacaklarını bilmedikleri için sınırlara uyma konusunda zorlanırlar. Sadece bu olmaz demek yerine bir alternatif sunmak çocuğu rahatlatır ve sınır koymayı kolaylaştırır. Çocuğa sınır koyma örnekleri olarak; Örneğin “duvara çizemezsin ama istersen sana özel bir resim defteri verebilirim” gibi cümleler kullanmak çocuğun karşı güvenini sarsmadan sınırlara uyması gerektiğini öğretir.
7 – Sonuçları Belirleyin ve Uygulayın
Sınırların etkili ve kalıcı olması için sonuçların önceden belirlenmiş ve çocuğa açıklanmış olması gerekir. Mesela “oyuncaklarını toplamazsan bugün çizgi film izleme hakkın olmayacak” gibi somut ve mantıklı sonuçlar çocuğun davranışı üzerinde kalıcı etki bırakır. Fakat çocuğa nasıl sınır koyulur konusunda önemli olan söylenen sonucun sınırlara uyulduğu takdirde mutlaka uygulanmasıdır.
8 – Empati Gösterin ve Duygularını Dikkate Alın
Çocuklara sınır koymak onların duygularını yok saymak demek değildir. Çocuk üzülebilir, itiraz edebilir ya da sinirlenebilir. Meydana gelen bu durum tamamen doğaldır. Çocuğa “hemen,hadi” gibi kavramlar kullanmak yerine “şu an oynamaya devam etmek istediğinin farkındayım ama artık uyuma zamanımız geldi” gibi cümleler hem çocuğun duygularını onaylar, hem de sınırı korur.
9 – Sınırları Model Olarak Öğretin
Çocuğa nasıl ısınır koyulur konusunda en önemlisi ebeveynlerin sınır koydukları konulara kendilerinin de dikkat etmesidir. Çocuklar en çok gördükleri davranış ile öğrenirler. Söz ile koyulan sınır kadar davranışla gösterilen sınır da önemlidir. Anne babanın tutumu çocuğun sınırlar konusundaki farkındalığını güçlendirir.
10 – Sabırlı Olun Ve Her Adımı Fırsata Çevirin
Çocuğa nasıl sınır koyulur sorusu ve psikolojide sınır koyma süreci zorlayıcı ve bazen uzun sürebilir. Çocukların sınırlarını defalarca test etmesi oldukça normal bir durumdur. Bu durum karşısında tekrar tekrar açıklamak, sabırlı olmak ve süreci bir öğrenim dönemi olarak görmek en olması gereken yaklaşımdır. Sınırlar zamanla oturur ve çocuğun karakter gelişiminin temel aşamalarından biri haline gelerek gelişim sürecini destekler.
Çocuğa Nasıl Sınır Koyulur Sorusu ile ilgili Sık Sorulan Sorular
Çocuklar bazı dönemlerde anne babaya karşı gelme ya da bir eylemi uzun süreler şeklinde yapmak gibi davranışlar gösterir. Okul öncesi çocuğa kural ve sınır koyma da ebeveynler tarafından çoğu zaman endişe söz konusu olmuştur.
Bu davranışlar doğrultusunda ebeveynler çocuğa nasıl sınır koyulur ile ilgili bazı soruların cevaplarını merak etmişlerdir. İşte çocuğa nasıl sınır koyulur ile ilgili merak edilen sorular ve cevapları!
A- Çocuğa Nasıl Sınır Koyulur?
Çocuğa nasıl sınır koyulur sorusunun cevabı anne babaların çocuğunu mutlaka iyi tanımasıdır. Hal ve hareketleri, duygusal boşluğu ya da psikolojisini etkilemeden yaptığı yanlış izlenimler doğrultusunda ebeveynler çocuklarına yaşına uygun bir şekilde sınır koymalıdır.
B- Çocuklara Sınır Koyarken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Çocuklara sınır koyulurken dikkat edilmesi gerekenler;
- Ebeveynler hem fikir olmalı
- Sınırlar değişmemeli
- Yaşa uygun sınır koyulması
- Sınırlara uyan çocuğa bir ödül vaat edilmeli
- Uymayan çocuklar için bir bedel belirlenmeli.
C- Hırçın ve Öfkeli Çocuğa Nasıl Davranılmalıdır?
Çocuğa nasıl sınır koyulur sorusu kadar hırçın ve öfkeli çocuğa nasıl davranılmalı sorusu da ebeveynler tarafından merak edilmiştir .
Bazı çocuklar gelişimsel ataklar doğrultusunda normal olarak hırçın ve Öfkeli hareketler sergileyebilirler Bu hareketler doğrultusunda Ebeveynler çocuğa bağırıp Azarlamak yerine çocuğun yaptığı bu hırçın ve Öfkeli davranışlar doğrultusunda hiç aldırmış etmeden sanki normal bir şey oluyormuşçasına davranmalıdır.
