Bu Yazımızda Neler Var
Psikolojide unipolar depresyon nedir? Unipolar depresyon, majör depresyon olarak da bilinmektedir. Depresyonun alt dallarından birisidir. Günümüzde birçok bireyin bu tanıyı aldığı görülmektedir. Alınan tanı neticesinde belirli tedaviler gerçekleştirilir. Tedaviye bağlı olarak kişilerin daha sağlıklı bir yaşam sürdüğü görülmektedir. Fakat, bu depresyonu ayırt etmek diğerlerinden çok daha farklı ve zordur.
Unipolar Depresyon Nedir?
Kısaca unipolar depresyon nedir; tek yönlü depresyondur. Depresyon klinik depresyon, majör depresyon (unipolar depresyon) ve bipolar olarak ayrılır. Bipolar iki yönlü depresyon demektir. Unipolar depresyon nedir sorusuna buradan hareketle tek yönlü depresyon olan psikolojik hastalık denilebilmektedir.
Halk arasında ve uzmanlar tarafından bu tanım yerine daha çok majör depresyon ismi kullanılmaktadır. Majör depresyon olarak da bilinen bu rahatsızlık kişinin sürekli olarak depresyonda olması olarak tanımlanabilir. Yalnız depresyon bu yönüyle olmak üzere diğer tüm alt dallarıyla da iyi irdelenmelidir. Günlük can sıkıntısı, yemek yeme isteğinin olmaması ya da mutsuzluktan farklıdır.
Bipolar ve Unipolar Depresyon Nedir, Farkları Nelerdir?
Özellikle kişiler tarafından bipolar depresyon ile unipolar depresyon çok sık karıştırılmaktadır. Unipolar depresyon nedir diye baktığınızda karşınıza sürekli olarak gerçekleşen depresyon olarak çıkar. Hasta belirli düzeyde depresyon belirtileri gösterir. Depresyonun yok olması ya da azalması gibi dönemler olmaz.
Bipolar ise iki uçlu bozukluk olarak adlandırılır. Bu iki uç arasında bireyin belirtiler gördüğü bilinmektedir. Kişi depresyon döneminde majör depresyon belirtileri verir. Moral bozukluğu, ileri düzey hareketsizlik ya da uyku problemleri baş gösterir. Ancak 1-2 haftalık depresyon sonunda mani dönemi gelir. Mani döneminde hasta tam tersine çok hareketli, enerjik ve anormal derecede mutludur.
Unipolar depresyon nedir bipolardan farkı nedir konusu da tam olarak buraya ortaya çıkar. Unipolar depresyon teşhisi almış birey mani dönemi yaşamaz. Yani depresyonu hafiflemez, mutluluk ve enerji görülmez. Bipolarda ise hasta bir dönem tam bir depresyon hastası olurken diğer haftalarda hiç olmadığı kadar enerjik olur. Aralarındaki fark da burada ortaya çıkar.
Unipolar Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Majör depresyon olarak da bilinen bu hastalığın belirtileri oldukça önemlidir. DSM 5 yani psikoloji el kitapçığında belirtiler tek tek ele alınmıştır. Görülen belirtiler arasında şunlar bulunmaktadır:
- Enerji kaybı,
- İleri seviyede hareketsizlik,
- Motivasyon sağlanamama,
- Kötü ve olumsuz duygu/düşünceler yoğunluğu,
- Yeme ve içme konusunda ortaya çıkan anomaliler,
- Uyku problemleri,
- İntihar düşünceleri ya da girişimleri,
- Günlük yaşamda ihtiyaçların karşılanamaması ve aksaklık çıkması.
Her ne kadar unipolar depresyon nedir ile genel depresyon benzerlik gösterse de hastada bu belirtiler ileri düzeyde ortaya çıkar. Normal bir moral bozukluğunun çok daha ötesindedir. Aynı zamanda kişinin unipolar depresyon tanısı alması için bu belirtileri en az 2 hafta boyunca yaşaması gerekir.
Unipolar Depresyon Neden Olur?
Psikoloji dünyasında tanılar ve belirtiler, tedaviler net olarak belirlense de nedenler konusunda bazen açık olunmaz. Birçok hastalıkta olduğu gibi unipolar depresyon nedir, neden olur aşamasında açıklamalar yetersizdir. Hastanın tanı almasının nedeni farklılaşabilmektedir. Yaşadığı bir yas, kayıp ya da travmaya bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Her ne kadar net sebebi olarak görülmese de kalıtım çok önemli bir husustur. Kalıtıma bağlı olarak hastalarda unipolar depresyon görülme olasılığı yüksektir. Özellikle anne-baba ve üst bağlarda depresyon gibi psikolojik rahatsızlık teşhisi almış bireylerde görülme olasılığı daha yüksektir. Ailede bu ve buna benzer bir hikaye varsa tanı alma süresi hızlanacaktır.
Unipolar Depresyon Ne Kadar Sürer?
Hastalar tarafından unipolar depresyon nedir sorusu kadar ne kadar sürdüğü de merak edilmektedir. Depresyonun bulunduğu aşama buna karar vermede etkilidir. Hastaların tanı alması için en az 2 hafta boyunca belirtileri göstermesi gerekir. Fakat görülme süresi 2 haftayı da geçecektir. Genelde hastalar hareket etmek istemediğinden doktora başvurma konusunda da isteksiz olur.
Bahsedilen bu isteksizlik hastanın tanı almasında gecikmeye neden olur. Sevdikleri tarafından verilen destek ve dönem dönem zorlamalar ile doktora gelir. Doktor tarafından incelenen hasta hikayesine göre tanı koyulur. Bu aşamaya göre uzun biri süre geçtiği saptanır. Çoğu zamanda aylarca yaşanan ve hayatı ciddi anlamda etkileyen hususlardan dolayı tanılama görülür. Tedavi edilmezse yıllarca görülebilir.
Unipolar Depresyon Geçer mi?
Tanı almış bireylerin özellikle ailesi ve sevdikleri tarafından hastalığın geçip geçmeyeceği konusunda araştırma yaptığı görülür. Unipolar depresyon nedir ve belirtileri nelerdir konusunda duyarlı davranıp erken tanı almış hastaların iyileşme olasılığı yüksektir. İlaç tedavisi ile birlikte psikoterapiler ile semptomların en aza indirilmesi mümkündür.
Yalnız burada belirtilmelidir ki eğer hasta erken teşhis almaz ve bu durum üzerinde durmazsa hastalık ilerleyebilir. Öyle ki yapılan araştırmalar gösteriyor ki unipolar depresyon tanısı almış bireyler ilerleyen dönemlerde bipolar bozukluk teşhisi alıyor. Bu yüzden ne kadar erken hareket edilirse semptomların hafifletilmesi mümkün.
Unipolar Depresyon Tedavisi Nasıldır?
Genel itibari ile hastaya unipolar depresyon nedir, hangi belirtileri gösterir konusunda bilgi verilir. Daha sonra tedavi aşamasına net olarak geçilir. Psikiyatrist tarafından bazı ilaçlar yazılır. Bu ilaçlar olmadan hastanın tedavi görmesi genelde mümkün olmaz. İlaçların beyin kimyasalları üreterek depresyonu hafifletmesi hedeflenir.
İlaçların yanı sıra psikiyatrist, psikolog ya da psikolojik danışman tarafından terapiler verilir. Terapi seansları ile hastanın hem rahatlaması hem de bu sorunun asıl sebebini bulması sağlanır. İkili anlaşmalara bağlı olarak işbirlikçi bir şekilde tedavi yürütülür. Özellikle bipolar bozukluk tanısı almamış birey terapilere katılırsa iyi sonuç alması daha yüksektir.
Unipolar Depresyon İlaçları Hangileri?
Kullanılacak unipolar depresyon ilaçları hakkında net bir bilgi vermek internette yanlıştır. Bu ilaçlar reçetelidir, reçete olmadan eczaneden alınamaz. Doktor kontrolü gerektiğinden ve kişiye özel verildiğinden mutlaka randevu alınarak doktora gidilmelidir. Genelde beyin kimyasalları arasındaki seratonin ve dopamin üretmeyi sağlayan ilaçlar verilir. Sakinleştirici, uyku ilaçları da eşlik edebilir.
