Bu Yazımızda Neler Var
Endojen depresyon nedir, ne anlama gelir? Aslında bu depresyon, melankolik depresyonun bir alt türüdür. Her ne kadar içinde depresyon adı geçse de klasik depresyonlardan farklıdır. Yaygın olarak insanlarda görülse de gerekli uzmanlara başvurulmadığı için tanılamalar yetersizdir. Özellikle ilerleyen yaşa bağlı olarak ortaya çıkan bu hastalığın diğerlerinden farklı sebepleri vardır. Peki endojen depresyon nedir, belirtileri nelerdir?
Endojen Nedir?
Yunanca kökenli bir kelimedir. Endon ve aynı zamanda genos kelimelerinin birleşmesi ile meydana gelir. Endon ‘içinde’ genos ise ‘soy’ anlamına gelir. Endojen kelimesi oluştuğunda üç farklı anlam ortaya çıkar. İlki, iç kaynaklı demektir. İkinci anlamı ise hücre veya sistem içinden gelen demektir. Son olarak ise dokularda meydana gelen yıkım olayları anlamındadır.
Endojen Depresyon Nedir?
Kısaca endojen depresyon nedir? Kişinin diğer depresyonlara göre herhangi bir sebep olmadan depresif tepkiler göstermesidir. Genelde depresyon adına belirli sebepler olur. Travmatik olaylar, kayıplar depresyonu destekler. Ancak endojen depresyon; biyolojik ve genetik kökenli bir hastalıktır.
Majör depresyon bozukluğun altında yer alan bir türdür. Dış etkilerden ziyade tamamen iç kaynaklı ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Endojen depresyon haftalarca, aylarca ve hatta yıllarca sürebilmektedir. Ciddi bir üzüntü yarattığı kadar enerjisizlik, moral bozukluğu ile kendini belli eder.
Ayrıca endojen depresyon nedir sorusuna cevap olarak en yaygın görülen 4.depresyon türüdür. Kendi içerisinde sekiz farklı evre bulunmaktadır:
- Hafif giriş evresi,
- Subakut,
- Nevrastenik,
- Stuporlu,
- Ajitasyonlu,
- Hezeyanlı,
- Halüsinasyonlu,
- Kronik melankoli.
Her evre kendi içerisinde farklı bir ağırlığa sahiptir. Kişi kendini direkt depresyonda gibi adlandıramaz çünkü bir sebep bulamaz. Fakat uzmanlar eşliğinde dikkat edilen bazı belirtilere göre tanı koyulabilir. Peki endojen depresyon nedir, belirtileri hangileri?
Endojen Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Kişilerin ‘Endojen depresyon nedir?’ sorusuna cevap bulabilmesi için belirtilere göz atması gerekir. Bu belirtiler durumu anlamlandırmada çok etkili olacaktır.
A – Enerji Yoksunluğu Yaşanır
Beyin kimyasallarında düşüş oluştuğu için enerjide düşüş meydana gelir. Hasta, kendisinde enerjiyi bulamaz. Enerji bulamadığı için yataktan çıkmak istemez ya da dışarıya çıkmaz. Bu yüzden kişilerin ilk etapta ‘çok yorgunum’ şikayetleri meydana gelir.
B – Moral ve Konsantrasyon Düşüşü Oluşur
Mutluluk hormonu seratonin ve dopamin düşüklüğü, depresyona neden olur. Endojen depresyon nedir, nasıl tedavi edilir aşamasında bu yüzden SSRI ilaçları kullanılır. Oluşan kimyasal yoksunluktan dolayı moralde bozulma meydana gelir. Konsantrasyon toplanması da mümkün olmaz bu yüzden dikkat dağınıklığı çok sık yaşanır.
C – Yeme – İçme Bozukluğu Meydana Gelir
Endojen depresyon belirtileri arasında yeme ve içme bozukluğu meydana gelir. İki yönlü ortaya çıkabilir: Hiç yemek yememe ya da tıkınırcasına yeme bozukluğu. Her iki durumda kişinin hayatına olumsuz etkiler yaratır. Hiç yememek gerekli vitaminler de alınmadığından vücut daha çok olumsuz etkilenir. Tıkınırcasına yemek de keza vücutta değişik etkiler yaratır. Anoreksiya nervoza ya da bulimia nervoza ortaya çıkabilir.
D – Uyku Bozukluğu Oluşur
Uykuyu denetleyen kimyasallar azaldığında gece uyumak çok zorlaşır. Günlerce uyuyamama durumu meydana gelebilir. Keza endojen depresyon belirtileri arasında aşırı uyumak da bulunur. Çok fazla uyumak da sorundan kaçmak için tercih edilen bir yöntemdir. Ancak savunma mekanizması olmaktan çıkar ve zararlı bir hal alır.
E – Sosyal İlişkiler Zedelenir | Endojen Depresyon Nedir?
Endojen depresyon nedir, neleri etkiler? Maalesef hastanın, sosyal ilişkilerini olumsuz etkiler. Enerjisizlik ya da isteksiz olması dışarıya çıkmamaya neden olur. Dışarı çıkmayan hastalar zaman içerisinde arkadaşlarını kaybeder. Sosyal ilişkileri olumsuz etkilenir.
Endojen Depresyon Neden Olur?
M.Ö 4. yüzyıldan beri psikoloji alanına dair araştırmalar yapılmaktadır. Hipokrat zamanında ‘melankoli’ kelimesini dahi kullanmıştır. Ancak çok eski yıllardan beri depresyona dair tarihçe bulunsa da nedenleri konusunda araştırmalar devam etmektedir. Yapılan araştırmalara göre endojen depresyon nedenleri arasında; beyin kimyasalları, çevresel etkiler ve genetik etmenler bulunmaktadır.
Endojen Depresyon Nasıl Geçer?
Günümüzde endojen depresyon nedir, neler yapılabilir gibi konularda farklı araştırmalar yapılır. Psikolojinin birçok durumunda olduğu gibi endojen depresyon tedavileri için de uygulamalar mevcuttur. Tedavi aşamasında genellikle iki farklı yöntem bir arada kullanılır. İlaç tedavisi ile birlikte psikoterapi desteği sağlanmaktadır. Tüm bu aşamalar ve tanı koyma süreci psikiyatr tarafından yapılır. Uzmanlığı olsa da Psikolojik Danışman ya da Psikolog tanı koyamaz.
1 – Endojen Depresyon Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
Endojen depresyon tedavisi için ilaç tedavisine başlanır. Beyindeki kimyasal değerlerini arttırmak ve mutluluk arttırmak amacıyla belirli ilaçlar kullanılır. SSRI ve SNRI kategorisindeki ilaçlar yazılmaktadır. Nadirde olsa TCA antidepresan ürünleri de reçetelenebilir. Tüm bunlar psikiyatri bölümü kapsamında verilmektedir.
2 – Psikoterapi
Hastalara endojen depresyon nedir ve nasıl atlatılır konusunda temellere inebilmek için psikoterapi verilir. Psikoterapiler, uzman birey tarafından danışan ile karşılıklı konuşmaya bağlı olarak ilerler. Burada uzman tarafından doğrudan direktifler verilmez. Tam tersine danışan kendini açarak, konuşarak farkındalık kazanır.
3 – Elektrokonvülsif Tedavi (EKT)
Yıllardır depresyon hastalığında tedavi olması amacıyla uygulanmaktadır. Elektrik iletimi sağlanır ancak bu kontrollü bir şekilde sağlanır. Beyne gönderilen titreşimler ile birlikte düzelme hedeflenmektedir. Herkese uygulanmaz en son aşamada uygulanması düşünülmektedir.
Endojen Depresyon Zararları Neler?
Endojen depresyon nedir, zararları oluşur mu? Eğer ilerlersen evet zararları olabilmektedir. İlk çıktığı aşamalarda kişiye bir zarar ortaya çıkmaz. Fakat çok ilerlediği durumlarda görülebilecek zararlar şunlardır:
- Günlük yaşantıda aksaklıklar oluşur.
- Eğitim ve iş hayatında işlemler yarım kalır.
- Hareketsizlik meydana gelir.
- Konsantrasyon bozukluğu oluşur.
- İntihar girişimleri meydana gelir.
Kişiye göre durum değişiklik gösterse de en büyük durumlardan birisi de; tanı koyulmadan farkında olmaksızın hasta ciddi bir düşüklük yaşar. Enerjisizlik oluşması kadar sürekli olarak moral bozukluğu olur. Buna anlam da verilemediği için süreklilik devam eder.
