Bu Yazımızda Neler Var
Manken hastalığı olarak bilinen Anoreksiya Nervoza, çok ciddi bir psikolojik hastalıktır. Peki manken hastalığı belirtileri neler?
Manken hastalığı olarak da adlandırılan fakat literatürde Anoreksiya Nervoza olarak adlandırılan yemek bozukluğu oldukça ciddi bir hastalıktır.
Yeme bozuklukları psikolojinin ciddi bir dalıdır. Ülkemiz dahil olmak üzere dünya çapında en sık görülen hastalıklardan biriside manken hastalığıdır.
İlk aşamada manken hastalığı belirtileri ile kendini gösterse de hafife alındığı durumlar olunabiliyor. Halbuki oldukça ciddi bir hastalıktır. Bu yüzden Anoreksiya Nervoza tedavisi geciktirilmemelidir.
1- Manken Hastalığı Nedir? Anoreksiya Nedir, Ne Anlama Gelir?
Temel olarak Anoreksiya nedir sorusu için yeme bozukluğu olduğunu belirtmek gerekiyor. Anoreksiya Nervoza sadece yeme bozukluğu ile kalmaz aynı zamanda kişinin görünümü hakkında da çarpık düşünceler oluşturmasına neden olur.
Kişi ilk olarak bedenine karşı düşüncelerinde değişim meydana gelir. Tartıda çıkan sayısal değer belirli olsa da kendisine göre oldukça kiloludur.
Halbuki bu gerçeği yansıtmaz hatta çoğu zaman kişinin çok zayıf olduğunu görebilirsiniz. Zayıflığı neredeyse manken gibi sıfır beden olmasından dolayı ‘mankenlik hastalığı’ olarak adlandırılır.
Sıfır beden olsa, kemikleri sayılsa dahi her zaman daha zayıf olmayı hedefler. Anoreksiya Nervoza bu düşünceden daha sonra ortaya çıkan yemek yememe durumuyla devam eder.
Hastanın bu durumu fark etmesi genelde mümkün değildir. Çünkü bu durum kendisine göre oldukça normal, kendisi kiloludur. Ancak çevresi tarafından fark edilen aşırı zayıflık, yemek yememe durumunun anormal olması ilk belirtileri verir.
Son olarak çoğu zaman hastaların besin değeri almamasından ötürü başka hastalıklarla birlikte hastaneye düşmesiyle manken hastası tanısı koyulabilmektedir.
Manken Hastalığı Bulimia Nervoza Farklı mı? Anoreksiya Hastalığı ve Bulimia Farkı
Toplum arasında Anoreksiya Nervoza ile Bulimia Nervoza çok karıştırılmaktadır. Bu oldukça normal bir durumdur. Zira Anoreksik nedir diye baktığınızda bu hastaların yarısına yakını Bulima davranışı da gösterir.
Anoreksiyaların hepsinde olmasa da çoğunda yedikten sonra kusma davranışı görülür. Bulima da kusma davranışının görüldüğü bir yemek bozukluğudur.
Ancak Bulima Nervoza hastalarının genelde normal kiloda olduğu görülür. Kendilerinin zayıflık ya da kilolu olmayla herhangi bir takıntısı yoktur.
Onlar daha çok anlık olan gelen krizlere bağlı olarak kısa sürede bir insanın yiyemeyeceği kadar çok yemek yer. Daha sonra bu yediğinden pişman olup çıkarır.
2- Manken Hastalığı Belirtileri Neler? Anoreksiya Nervoza Belirtileri ile Tanılanma Süreci
Manken hastalığının belirtileri kişilerin doktor tarafından tanılanmasında bakılan ilk durumlardır. Tanılama sürecinde genelde zorluk çekilmez.
Çünkü hastanın durumu net olarak mankenlik hastalığı belirtileri olarak göze çarpar. Fakat genelde ayrım halk arasında Anoreksiya Nervoza belirtileri ile Bulimia arasında karışıklık gösterir.
Genel olarak kişide görülen belirtiler arasında:
- Kişinin kendini aşırı kilolu görmesi,
- Kilo vermeye yönelik aşırı spor yapması,
- Kilo kaybettirici ilaçlar kullanmak,
- Kalori yakmak adına yeşil çaylar vs. tüketmek,
- Yemek yedikten sonra vicdan azabı duyup kendini kusturma girişimleri,
- Gün içinde normal bir insanın alması gereken kalorinin çok altında yemek tüketmesi bulunuyor.
Genel sorun beslenme düzeninin bozulması olarak görülse de düşünce kapsamında oluşan çarpıtmalar durumu tetiklemektedir.
Kadınlarda Anoreksiya Belirtileri Değişiklik Gösterir mi?
Kadınlarda manken hastalığı belirtileri erkeklere göre değişiklik göstermez. Psikoloji de tanı kitabı olarak kullanılan DSM-5 üzerinde herhangi bir farklılık gösterilmemiştir.
Erkek ve kadınlara karşı tanılama yapılırken ortak belirtiler göz önünde bulundurularak hareket edilir. Bu hastalıkta olduğu gibi neredeyse tüm psikolojik rahatsızlıklarda kadın-erkek ayrımı gözetilmez.
3- Manken Hastalığı Nasıl Olur?
Manken hastalığının basit davranış şekilleri bulunmaktadır. Genel izlenim süreci ortak ve net olarak belirlidir.
Kompleksli olan yapı daha çok kişinin düşüncelerinin değiştirilme sürecinde yaşanır. Zira kişinin düşüncesinin ‘yanlış’ olduğunu kabul ettirmek bile uzun bir süreci kapsar.
Genel olarak mankenlik hastalığı kişinin düşüncelerinde ortaya çıkar. Özellikle sosyal medya gibi alanlarda beden dayatmaları da bu durumun tuzu biberi olur.
Hastanın var olan kilosu boyuna ve genel durumuna göre normal ve çoğu zaman düşük durumda olur. Dışarıdan bakan bir göz rahatlıkla onu çok zayıf olarak tanımlayabilir.
Halbuki kendine sorduğunuzda kilosu oldukça fazladır ve sürekli vermesi gereken bir kilosu vardır. Kilosu ve fazla kalori onun başlıca düşmanıdır.
Günler boyunca var olan kilosunu verebilmek ve sırf tartıda 100 gram bile olsa düşük görünebilmek adına büyük çabalar sarf eder.
4- Manken Hastalığı Görülme Sıklığı Nedir?
Yapılan araştırmalar Anoreksiya Nervoza hastalığı için bazı bulgular vermektedir. Bahsedilen bu yeme bozukluğu hastalığı daha çok kadınlarda görülür.
Türkiye’de de durum değişiklik göstermemektedir. Kadınlarda görülme sıklığı erkeklere nazaran daha fazladır. Manken hastalığı olarak adlandırılması bununla alakasız bir durumdur.
Kadınların bu kadar fazla bahsedilen hastalığı barındırması elbette psikolojik travmalarla alakalı olduğu gibi toplum tarafından yapılan dayatmalarla da alakalıdır.
5- Manken Hastalığı Nasıl Başlar? Anoreksiya Başlangıcı ve İlerleme Süreci
Psikolojik bir hastalık olan manken hastalığının başlangıcı adına net bir durum belirlemek oldukça zordur. Zira her hastanın Anoreksiya Nervoza başlangıcı değişiklik gösterebilir.
İzlenim süreci farklı olsa da ulaşılan nokta ortaktır. Çünkü kişinin temel sorunu düşüncelerine bağlı olarak ortaya çıkan bir ‘yememe’ durumudur.
Herkes adına ortak olarak belirtmek zor olsa da çoğunluğun ilk adımda düşünceleri değişir. Kendine idol olarak gördüğü bir isim ya da tamamen kendi açısından bir hedefe ulaşmak ister.
Bu hedef çoğunlukla kiloyla bağlantılıdır. Üstelik bu kiloya düşse bile daha sonra yeterli görmeyip daha çok zayıflamak ister. Manken hastası belirtileri durmak bilmeyen bir kilo verme sürecini içerir.
Kişinin ilk düşünceleri oluştuktan sonra artık gündelik yaşamında yediklerinde de değişim gerçekleşir. Yemeklerini azalttığı, çok az tükettiği görülür. Yeri gelir yemek bile yemez.
Yese bile yediklerini kusmaya çalışır. Bunun için çaba gösterir çünkü yemek yeme durumu onun için utanç verici bir durumdur. Yemek yedikten sonra ciddi bir pişmanlık yaşar.
Yemek yememe döngüsüyle ilerleyen günlerde ciddi bir kilo kaybı görülür. Anoreksiya Nervoza en sonunda çevrenin zoruyla ya da kilo kaybına bağlı farklı bir hastalık sebebiyle doktora gidilmesiyle tanı alır.
6- Manken Hastalığına Nasıl Yakalanılır? Anoreksiya Nervoza Nedenleri Neler?
Günümüzde psikolojik rahatsızlıklar arasında ciddi bir oranda dikkat çeken manken hastalığının görülme sebepleri arasında birden fazla durum bulunur.
Kişisel olarak alınan anemnez ve yapılan seanslar sonrasında asıl sebepler ortaya çıkabilmektedir. Fakat yine de yapılan araştırmalar bu hastalığa yakalanma hızını arttıran nedenler hakkında fikir vermektedir.
Anoreksiya Nervoza nedenleri arasında:
- Kalıtımsal olarak geçen etkenler,
- Toplum tarafından gerçekleştirilen ciddi dayatmalar,
- Kişinin yaşadığı travmatik süreçler,
- Başarıya karşı olan istek (başarıyı zayıflayarak elde etme çabası),
- Ailesi tarafından dikkat çekmeyen bir kişinin dikkat çekme süreci,
- Freud’a göre fallik dönemde baba ve kız arasındaki yaşanan ilişkiler,
- BDT’ye göre çarpıtılmış düşünceler etkili olmaktadır.
7- Manken Hastalığı Tedavisi Nasıl? Anoreksiya Nervoza Tedavisi Yöntemleri
Her psikolojik rahatsızlıkta olduğu gibi bahsedilen manken hastalığı tedavisi de belirli şekillerde gerçekleşmektedir.
Tedavi süreci kişinin sahip olduğu sağlık durumuna göre aciliyetine göre belirlenir. Eğer kişinin çok ciddi bir kilo kaybı varsa ve hayati tehlikesi söz konusuysa önce vitamin takviyesi yapılır.
Kişi bizzat yemek yemeği reddedeceği için özellikle serum ile takviyeler gerçekleşir. Daha sonra psikolojik boyutu için tedavi süreci planlanır.
Hayati tehlike ortadan kaldırıldıktan sonra psikoterapilerle psikiyatrist eşliğinde hastalık ele alınmaktadır. Genellikle hastanın bu duruma yol açan bir travmatik yaşantısı olur ve bu duruma karşı farkındalık geliştirilir.
Elbette bu süreç kısa sürmemekle birlikte kişiye bağlı olarak seans sayısı değişir. Psikiyatrist uygun gördüğü müddetçe terapiye ek olarak ilaç tedavisi de başlatılabilmektedir.
8- Anoreksiya Hastalarına Nasıl Davranmalı?
Öncelikle elbette manken hastalığına yakalandığını bildiğiniz ya da düşündüğünüz kişilerin yanında mümkün mertebe kilo konusunu geçirmemelisiniz.
Zayıfsın demeniz bile kişiyi tatmin etmeyecektir. Çünkü düşüncelerinde değişime neden olmaz. Hele bir de gerçekten kilolu bulduğunuzu belirtirseniz onu daha çok tetiklersiniz.
Mümkün mertebe kendisini üzüntülü bir hale de sokmamalısınız. Mutsuz ruh haline bürünmesinden dolayı yemek ile bağını tamamen kesebilir.
Yapmanız gereken temel şey yanında olduğunuzu hissettirmektir. Ve karşınızdaki kişi ‘sorunlu’, ‘hastalıklı’ özellikle ‘yetersiz’ gibi hissetmeden tedavi için ikna etmektir.
Özellikle ergen bir kişi bu hastalığa yakalandıysa sürekli yemek yemesi için daraltmamalı, bunaltmamalısınız.
9- Manken Hastalığına Yakalanan Ünlüler Kimler?
Anoreksiya Nervoza hastalığı elbette ünlüler arasında da çok yaygındır. Hatta sürekli kamera önünde olmaları bu duruma girmelerini de hızlandırmaktadır.
Türk ve yabancı manken hastası olan ünlüler:
- Jessica Hart,
- Rachel Zoe,
- Alexha Chung,
- Tara Reid,
- Nicole Richie,
- Denise Richards,
- Seda Kırımlıoğlu,
- İrem Derici,
- Bahar Candan,
- Lady Gaga,
- Jessica Alba,
- Kesha bulunuyor.
